ترنج (Citrus bergamia Risso) گیاهی از خانواده مرکبات است که میوه آن به اندازه پرتقال و به رنگ زرد لیمویی و خوش و عطر و بو است. مزه میوه ترنج اندکی تلخ‌تر از گریپ‌فروت است ولی ترشی آن از لیمو کمتر است. گرچه خاستگاه این گونه روشن نیست ولی این گیاه در مناطق مدیترانه‌ای می‌روید و در کشورهای ایتالیا و فرانسه به صورت تجاری کشت می‌شود. از اسانس ترنج برای مزه دادن به انواع چای و شیرینی استفاده می‌شود. درخت ترنج تا اندازه‌ای به یخبندان حساس بوده و در مناطق با یخبندان و سرمای کم به خوبی می‌روید. ترنج را می‌توان با پیوند زدن و یا از طریق رویش دانه تکثیر کرد.
فوق العاده ای برای درمان سرماخوردگی
* برای تسکین علایم سرماخوردگی و گلودرد دم کرده برگ های این گیاه مفید است.
* مانع از رشد «استافیلوکوکوس اوریز» می شود که نوعی عامل بیماری زای خطرناک است و به اغلب آنتی بیوتیک ها مقاوم شده است.
*ترنج مانع از مسمومیت غذایی می شود یا با موارد حاد میکروب های گوارشی از جمله ای کولای و لیستریا مقابله می کند.
خواص روغن طبیعی ترنج:
*از بخار آن برای درمان افسردگی، استرس و اضطراب استفاده می شود.
*ناراحتی های پوستی مانند بریدگی، تبخال، ترک های پاشنه پا، داء الصدف و آکنه را درمان می کند.
* غرغره با مخلوطی از چند قطره روغن ترنج و آب با پوسیدگی دندان مقابله می کند.
* نفخ را برطرف می کند.
* ادرار آور است و باعث دفع سموم مانند اسید اوریک، صفرا، نمک اضافه و آب اضافه بدن می شود.
*مانع از بروز آکنه می شود.
*با چین و چروک پوست مقابله می کند.
*برای رفع سردرد، خارش چشم و گرفتگی بینی بر اثر حساسیت و تب یونجه، چند قطره از این روغن را روی دستمال بریزید و استنشاق کنید.
*از آنجا که یکی از ترکیبات این روغن به نام «برکاپتین» به محض قرار گرفتن مقابل نور خورشید سمی می شود، پس از استفاده از روغن آن روی صورت یا بدن از قرار گرفتن زیر نور خورشید خودداری کنید.
در فارسى به نوع كوچك آن ترنج و ترنگ و به نوع بزرگش بالنگ مى گويند و چون بوى مطبوعى دارد، از قديم شعراى خوش ذوق ايرانى ترنج را بهترين هديه ى عاشق به معشوقه مى دانستند. قسمت مورد استفاده آن پوست سفيد رنگ اسفنجى است كه در صنعت مرباسازى و تهيه خورش از آن استفاده مى نمايند. خورش بالنگ و ترنگ بسيار ثقيل و دير هضم است ، ولى مرباى آن نه تنها دير هضم نيست ، بلكه به هضم غذا كمك مى نمايد.
طعم گوشت پوست آن كمى تلخ است و به همين جهت سه بار آنرا در آب جوشانده و آب تلخ آنرا دور مى ريزند تا تلخى آن گرفته شود، و بعد آن را در آب آهك انداخته و پس از چندى آنرا شسته و بعد مربا مى نمايند. مرباى بالنگ سفيد و مرباى ترنج زرد طلايى است .
گل ترنج خوشبوتر از بهار نارنج است ، و جميع اجزاء درخت آن در طب و داروسازى موارد استعمال دارد. در نقاط گرمسير به عمل مى آيد.
جوشانده ى پوست خشك شده ى آن مسكن قى صفراوى است و مضمضمه كردن با آن بوى بد دهان را از بين مى برد. چنانچه پوست خشك شده آن را كوبيده ، و با عسل ميل نماييد، پادزهر سموم ، مخصوصا مسوميت غذايى است و دانه هاىش پادزهر حشرات ، مخصوصا مار افعى است و ((ترياق فاروق )) با آن ساخته مى شود. پوستش نيز مانند ساير مركبات سرشار از ويتامين هاى مختلف است . مقوى قلب و معده بوده ، كبد را از سموم پاك مى نمايد. اشتها را زياد مى كند. فشار و رقت خون را از بين مى برد . به علت داشتن كلسيم زياد، غم و غصه را زايل مى نمايد.
خانواده ى مركبات ، مخصوصا هسته آنها به عنوان بهترين ضد سم گزش حشرات مخصوصا مار و عقرب شناخته شده و در ميان آن ها انواع نارنج مقام والاترى دارند و در افسانه هاى مصرى در اين مورد داستان جالبى وجود دارد: گويند در مصر قديم محكومان را با نيش افعى مى كشتند، روزى دو نفر محكوم را از زندان بيرون آورده ، براى اعدام به سوى قفس افعى مى بردند. بين راه زنى به حال آنها دلش سوخت و به هر يك دو ترنج داد و آنها كه گرسنه بودند، آنها را با پوست و هسته خوردند و در نتيجه نيش افعى در بدن آنها كارگر نشده ، و هر دو جان به سلامت بردند.
